پدیدارشناسی ادراک و رفتار زنان در استفاده از روش های مطمئن تنظیم خانواده: یک مطالعه کیفی

مقدمه: تنظیم خانواده به عنوان بخشی از طیف وسیع بهداشت باروری و یکی از برنامه های مهم سیستم بهداشت و درمان است که زوجین را قادر می سازد به دلخواه خود و بر پایه آگاهی و بینش و تصمیم گیری مسئولانه و با به کار بردن یکی از روش های پیشگیری از بارداری، تعداد فرزندان خود را با توجه به امکانات اقتصادی و قدرت جسمی و روانی خود تنظیم کنند که از جمله اهداف آن، پیشگیری از بارداری ناخواسته، فاصله گذاری بین موالید، کاهش فقر و ارتقاء سلامت افراد می باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی ادراک و رفتار زنان در استفاده از وسایل تنظیم خانواده انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کیفی در سال 1389 بر روی 40 نفر از مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی شهر بهشهر انجام شد. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف و در دسترس انجام شد و گردآوری داده ها بر اساس مصاحبه های فردی عمیق و نیمه ساختار یافته انجام شد و پس از ضبط و کدگذاری، به روش اسمیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه در 4 خوشه و 11 دسته قرار گرفت. خوشه های اصلی استخراج شده شامل باورهای رفتاری (ترس از عوارض جانبی روش ها، توجه به مزایای روش، کارایی روش های پیشگیری، دوری از همسر)، بخش ادراکات (دلایل مربوط به ماهیت یک روش، عدم آگاهی از روش های پیشگیری)، بخش تأثیرات (تأثیر نظر همسر در انتخاب یک روش، تأثیر نظر اطرافیان در انتخاب یک روش، تأثیر آموزشی منابع رسمی) و دسترسی به منابع (هزینه، زمان، نیروی انسانی) بود. نتیجه‌گیری: ابعاد مختلفی از جمله چهار بخش (باورهای رفتاری، ادراکات افراد، تأثیرات و دسترسی به منابع) شناسایی شد. لذا توجه به بهبود کیفیت مشاوره در ارتباط با روش های پیشگیری از بارداری، ارائه صحیح اطلاعات، تصحیح ادراک نادرست افراد و الگوهای رفتاری اجتناب ناپذیر است.